Kimileri karşı çıkıyor;
“Şimdi durup-dururken bu da nereden çıktı”diyor…
“Mademki ülkemizi kurtardık, saltanat devam etsin”diye diretiyor.
Kimileri ise;
Cumhuriyetin kuruluşunu 101 pare top atarak kutluyorlar…
Meydanlara inip adeta bayram yapıyorlar…
Sevinçlerini ve mutluluklarını gökyüzünde kanat çırpan kuşlara;
“Artık bizlerde sizin gibi özgürüz”diye duyurmaya çalışıyorlar..
Hatta daha da ileri gidiyorlar;
Saltanatın hüküm sürdüğü İstanbul-Sultanahmet meydanında toplanan üniversiteli gençler ve işçiler, feslerini havaya atıp ve karşılıklı şıkır şıkır göbek atıyorlar…
“Yaşasın cumhuriyet, yaşasın cumhuriyet!” çığlıklarıyla;
Saltanat sevenleri adeta çileden çıkartıp çıldırtıyorlar!…
Evet, evet…
Bu sevinç gösterisine sadece üniversiteli gençlerle, amale takımı katılıyor…
Yok yok; üniversite hocaları bu işe karışmıyor…
Hatta cahil kesim, hocalardan bilgi almak istiyorlar da;
Hocalar susuyor…
Sustukları yetmemiş gibi ‘cumhuriyet sevinci’ yaşayan öğrencilerin kimisine disiplin cezası verdiriyor, kimilerini de tutuklatıyor…
Laf aramızda…
Sanki bu gelenek, günümüzde de hala devam ediyor gibi geliyor bana…
Yanılıyor muyum bilmem?
Her neyse…
Siz bunun üzerinde düşünük, ben tekrar şu cumhuriyet konusuna geri dönmek istiyorum…
Efendim;
Sizlerinde çok iyi bildiği gibi, 97 yıl önce yeni bir ülke kuruluyor…
Ve yönetim şekline de; Cumhuriyet deniliyor…
Ancak;
Bu yeni yönetim şeklinin ne olduğunu bilenler var, bilmeyenler var.
Bilmeyenlerin, bilmemeleri normal…
Çünkü 700 küsur yıllık ‘saltanata biat etme’ yolculuğu var…
Yani daha açık ifade edecek olursak;
Fetih edilen topraklar padişahın malı-mülkü sayılıyorsa…
Bu topraklar üzerinde yaşayanlarda saltanatın malı sayılıyor!
Biat eden vatandaşın bir tek bildiği slogan var;
“Padişahım çok yaşa!”
Yani;
Özgürlük ne demektir?
Birey olmak iyi bir şey midir?
Cumhuriyet denilen şey; daha güzel midir?
Bu konuda hiçbir bilgisi yoktu ki, karanlıklar içine gömülmüş ve adına tebaa denilen vatandaşın?
“Şuraya savaşa gideceksin” diyorlardı;
Gidiyordu…
“Sultanın ve padişahın için şurada çarpışıp ölmen gerekir” diyorlardı gidip orada ölüyordu…
“Şu kadar vergi vereceksin” diyorlardı;
Ne isterlerse veriyordu…
Yani kısacası;
Saltanat için babası ölse, oğlu geleneği devam ettiriyordu…
İşte bu 700 yıllık gelenek bir gecede son buldu…
Son bulduğu tarih ise; 29 Ekim 1923 idi…
Ve sohbetimizin giriş kısmında da ifade ettiğimiz gibi;
Cumhuriyetin ilan edildiği gün, memnun olanlar vardı, olmayanlar vardı…
Cumhuriyet sevincini ‘bayram havasında’ yaşayanlar vardı…
Bu yaşanan sevinci duymamak için yorganı başına çekenlerde vardı!
Her neyse..
Cumhuriyetin kuruluşunun kutlanması 1925 yılında sonra milli ve resmi ‘bayram’ olarak kutlanmaya başlandı…
Hemde öylesine görkemli kutlanırdı ki cumhuriyet bayramları…
Bayram hazırlıklarına ayar ve günler öncesinden başlanırdı…
Çünkü bu ‘bayram’ yediden-yetmişe herkesin bayramıydı…
Ve organize edilen Cumhuriyet Bayramları, il, kasaba, bucak ve kalabalık merkezi yerleşkelerde yapılırdı…
Ve bu bayrama kırsalda yaşayanlarda aylar öncesinden hazırlanır ve en güzel giysilerini giyerek katılırlardı…
Son yıllarda nazar mı değdi, göze mi geldik onu bilemiyorum;
Gençlik ve Spor Bayramları, Ulusal Egemenlik Çocuk bayramları ve 30 Ağustos Zafer Bayramlarının kutlamalarında yaşanan sorunlar ve aksamalar olduğu gibi Cumhuriyet Bayramı kutlamaları için aylar ve günler öncesinden hazırlık yapılmıyor…
Hazırlık yapılmasından vazgeçtim…
Sanki ‘bayramın yapılmasını’ önleyecek ve olağan-üstü olayların yaşanması için adeta Allah’a dua ediliyor…
Örneğin daha önceki bayram kutlamalarının ertelenmesine veya yapılmamasına gerekçe olarak ya;
Şehit cenazeleri gerekçe gösteriliyor…
Ya da; yaşanan herhangi bir felaket…
Bu seferki imdadımıza yetişen gerekçe ise; (bunun geçerliliği var) gün geçtikçe yaygınlaşan Covit-19 Pandemi Virüsü…
Özetleyerek sonlandıracak olursak;
29 Ekim 1923 yılında kurulan Cumhuriyet şu an 97 yaşında…
Şunun şurasında 100 yaşına ayak basmak için 3 yılı kaldı…
Kaldı kalmasına da…
Hadi her yıl kutladığımız Cumhuriyet Bayramı organizasyonlarından vazgeçtim…
3 yıl sonra cumhuriyetin 100. yılını nasıl kutlayacağız; bari onun hakkında bir ön bilgimiz olsaydı…
Hani Olimpiyatlara futbol takımımızı en az 4 yıl öncesinden en iyi şekilde hazırlıyoruz da…
Cumhuriyetin 100. yıl kutlamalarının da en az Milli Takımımız kadar bir değeri olsun veya olmalıdır diye bekliyor insen…
Hani bu ‘milli futbol takımımız’da cumhuriyeti kuran insanların çocukları da onun için böyle düşünüyorum..
Ve bu duygularla;
Atalarının kurduğu ‘cumhuriyeti’ sevenlerin bayramını şimdiden en sıcak duygularımla kutluyor…
Ve bu konuda son sözü de sizlere bırakıyorum…
GÖRSELLERLE İLGİLİ BİLGİ NOTU;
1. Görsel; Bir zamanlar Cumhuriyet Bayramı törenlerinde kurtuluşu dramatize eden bir görsel.
2. Görsel ise; Acaba gün gelecek ve o günün gençleri, duvarlara illigal bir şekilde;’Yaşasın Cumhuriyet’ sloganını böyle kaçak-köçek mi yazacaklar? öngörüsünü simgeliyor…