Geçtiğimiz günlerde peş peşe iki yazı yayınladım. TÜRMOB genel kuruluna giderken birinde bilanço analizi[i] diğerinde ise gelir tablosu[ii] analizi yaptık. Değerlendirme yaparken elbette hatalarımız olmuş olabilir ama ilgililerinden ciddi bir eleştiri ve yazılı bir açıklama gelmedi. Bu iki yazı da 2015 yılı verileri baz alınarak yazılmıştı. Ancak bu verilerde ne yazık ki dipnotlar olmadığı için biz anlamadığımız yerlerle ilgili olarak bazı sorular sormuş buna istinaden de yorumlar yapmıştık.

Ancak elimize bugün itibariyle TÜRMOB Mali Raporu[iii] ulaşmış durumda. Bu raporda 2013-14-15-16 yıllarına ait mali raporlar ayrıntıları ile yazılmış. Şimdi sormak lazım bu dipnotlar hazır ise neden mali tablolarla beraber yayınlanmadı? Üye ve delegelerin bu bilgileri bilme hakkı yok mu? Hatta ben bununla da kalmamış, Bilgi Edinme Kanunu çerçevesinde bu soruları yönetime sormuş, kısa bazı yanıtlar almıştım. Oysa bu kısa yanıtlar yerine dipnotları da içeren bu raporlar gönderilseydi daha anlamlı olurdu.

Raporlardan anlaşıldığı kadarıyla üç ayrı bilanço ile karşı karşıyayız. TÜRMOB ve TESMER bilançolarına zaten alışığız. Bunun yanında bir bilançomuz daha var. Bu da TESMER Eğitim Yayın ve Yazılım Hizmetleri biriminin bilançosudur. Bu üçüncü bilançoya neden ihtiyaç duyulduğunu bilmiyorum. Vardır elbet bir gerekçesi diyelim. Ancak dipnotlardan anlaşıldığı kadarıyla TESMER, fatura kesilmeyecek gelirlere odaklanırken, iktisadi işletme fatura kesilecek işlere odaklanmış. Luca satışları ve kitap ve sınavlara hazırlık setlerinin satışları bu işletme üzerinden yapılmış. Öyle bile olsa 2015 yılı gelir tablosunda kitap ve hazırlık setleri için bin liraya yakın para harcanmış ve 25 bin lira gelir elde edilmiş. Bunun fahiş bir kar olduğu gün gibi ortada.

Mali tablolarda görülen en önemli kalemlerden biri elbette geçtiğimiz günlerde açılışı yapılan TÜRMOB genel merkez ve eğitim binası. Bu binanın yapımı epeydir sürüyordu tam da seçimler öncesine getirilen bir dönemde açıldı. Siyasilerin seçim öncesi açılışına benzedi ama güzel görkemli bir bina oldu. Ancak açılışta Genel Başkanımız Nail Sanlı’nın konuşmasını yadırgadım. Seçilirken bildiği bir hususta sayın bakana yakınması oldu. “Ben bu binayı açıyorum ama görev sürem bitiyor, hiç oturamadım” gibi şeyler söyledi. Artık alışacağız bir kişi en fazla iki dönem başkanlık yapacak, mahkeme kadıya mülk değil. Bu bina tam bitti mi eksiklikleri var mı bilinmez ama eski parayla 33 trilyona mal oldu. Bir de bilançoda Şehit Erdönmez Sokakta devam eden bir inşaatımız varmış. Bunun da şimdilik bedeli 3 trilyonmuş. Bu daire ilginç geldi bana binalar hesabında bu daire var demek ki daire kat karşılığı verilmiş yerine inşaat yapılıyor. Daire verilip üstüne para verildiği de oluyormuş demek ki? Daire denilince iki dairemizin daha var olduğunu öğrenmiş oluyoruz tablolardan. Bu daireler hangi amaçla kullanılıyor onu da açıklasın idarecilerimiz.

Bir diğer husus Denizli’de bir grup arkadaşımızın ısrarla gündeme getirdiği Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Fonu konusu var. Bilançomuzda bu fon var zaten belli ki nasıl harcanması konusunda bir kargaşa var. Gerçekten de böyle bir ihtiyaç olduğu gün gibi ortada iken bilançoda 25 milyon lira ile ihtiyaç sahibi veya hasta meslektaşlarımızın derdine derman olmalıyız.

Sadece TÜRMOB olarak bankalarda 26 milyon liraya yakın paramız varmış. Bunun 25 milyona yakını da uzun vadeli iken daha doğrusu fon iken faiz gelirlerinin 373 bin lira olması denetleme raporunda belirtildiği gibi hiç de doğru dürüst teklif alındığını doğrulamıyor. Ben faize karşı birisiyim ama faiz oranlarının en az %10’lar civarında olduğunu da bilmiyor değilim.

Tabii bunun yanında mali tablolarda gözükmeyen ancak %99.9 u TÜRMOB’a ait olan MU-DEN adlı iki adet şirketimizin bilanço ve gelir tabloları var. 2010 yılında kurulduğu bilinen bu iki şirketten birinin reklamlarını TÜRMOB sitesinde görebiliyoruz. Ben konuyu tam çözemedim, aynı adla iki şirket kurulunca ne oluyor? Biri üretici diğeri satıcı mı oluyor. Bu iki şirket TTK’ya göre kurulsa da üyeleri ve delegeleri açısından ticari sır olmaması lazım. Bizler bu iki şirketin ne yaptığını bilmememiz gerekir. Bunun için de seçtiğimiz kişilerin bu iki şirketi de bizim adımıza denetlemesi ve raporlarını bizlere sunması lazım. TTK’ya göre şirketlerin zaten internet ortamında mali raporlarını yayınlaması gerekiyor, o halde sahibi olduğumuz şirketin mali raporlarını bilme hakkımız yok mu? Ankara Ticaret Odasına kayıtlı bu Mu-Den Muhasebe Denetim Basın Yayın A.Ş’nin 287208 ve Mu-Den Muhasebe Denetim Eğitim Yayın ve Yazılım A.Ş’nin de 286900 ticaret sicil numaraları ile kayıtlı olduğu bilinirken faaliyet konuları ve mali raporlarını neden göremiyoruz? Bu şirketler 105 bin kişilik bir üyenin alınteri ile kurulmamış mıdır?

Her halükarda TÜRMOB gelirlerini her yıl artırarak sürdürmüş. Buna karşılık amacı her ne kadar kar etmek olmasa da hemen her yıl kar etmeyi başarmış bir kurum. Ancak Danıştay’da devam etmekte olan bir dava var. Bu dava bir meslektaşımız tarafından açılmış ve nispi aidat yönünden yürütmeyi durdurma kararı da verilmiş durumda. Gelinen bu aşamada TÜRMOB tarafından yürütmenin durdurulması konusunda yaptığı itirazı da reddeden mahkeme kararına rağmen 2017 yılı bütçesi gereği kadar düşünülmeden artırılmış durumda. Bu karar kesinleşirse birçok oda kapanma ile karşı karşıya gelebilecekken biz hala gelir ve giderlerimizde %50’lere varan bir artış öngörüyoruz. Bu herhalde bir öngörüsüzlük olsa gerek…

[i] https://ibalcim.wordpress.com/2016/09/30/turmob-bilancosunda-goze-carpanlar/

[ii] https://ibalcim.wordpress.com/2016/10/12/turmob-gelir-tablosunda-goze-carpanlar/

[iii] TÜRMOB Yayınları-490 Ankara 2016