Röportaj: Zeki AL
İstanbul Giresunspor Başkanı İşadamı İsmail Yalçın, 23 gün tatil yaptığı Uzakdoğu’dan döndü..
Hairpin Li juan ailesinin misafiri olarak gittiği Uzakdoğu’da Vietnam, Kamboçya ve Tayland’ı gezdi..
En çok kaldığı Vietnam’a hayran kaldı. İsmail Yalçın “adeta yüzen topraklar üzerinde yaşıyorsunuz” dediği ülkeler için, ekonomiden-eğitime, turizmden-tarıma, sporda-güvenliğe kadar her şeyi sorduk. Bakın neler söyledi..
Sn.Yalçın nerden çıktı bu gezi?
Zeki hocam ilk kez yurt dışına çıktım. İyi ki çıkmışım..Allah bana bu güzel ülkeleri görmek nasip etti..İnşallah yine gidersem bu kez de G.Kore, Malezya, Singapur, Laos gibi ülkeleri gezmek istiyorum.. Hairpin Li juan ailesinin davetlisi olarak Vietnam, Kamboçya ve Tayland’ı görme imkanım oldu..Vietnam; İstanbul’dan uçakla 10 saat..Giriş-Çıkış ve aktarmalar ile 18 saattinizi gözden çıkaracaksınız..
Neler gördün?
Palmiye, Pirinç, Muz, Bambu ağaçları, Balıklar ülkeleri…Yağmurlar yurdu..Şu an ilkbahar mevsimi, yaz geliyor..Daha sonra muson rüzgarlarının etkisinde kalacaklar..Her an bir yerden fırtına kopabilir..Çatılar uçabilir..Deprem olabilir..Kış mevsimi yok.. Uzakdoğu ülkeleri çok ilginç ülkeler..Neler görmedim ki! Neler gördüğümü tek tek anlatmam lazım..
Mesela mutfağından, yemek kültüründen başlayalım…
Öncelikle misafir olacağım aileye baştan söyledim..”Öyle konforlu yerlerde kalmam” dedim..”Vietnamlı gibi yaşamak istiyorum” dedim..Hiç zorluk çekmedim. Domuz; Köpek, Fare eti dışında her türlü hayvani gıdayı tattım..At ve Eşekte hariç..Köpek eti çok özel hazırlanıyor ve çok pahallı..Benim zaten bütçem yetmez..Yılan Turşusu önemli..Çok seviliyor..Gençlik iksiri..Ekmek yok denecek kadar az..Bizdeki ekmek kültürü yok..23 günde bir ekmek yememişimdir..Yeşillik bol..Ve meyveler..Hindistan Cevizi her şeye değer..Çok çeşitli deniz ürünleri..Tavuk eti, Balık, Kalamar, Karides, Salyangoz ve Midye çeşitleri en çok tüketilenler…Süt ve yoğurt yemiyorlar..Tuz kullanmıyorlar..Sossuz yemek yok..Mutfaklarında hijyenik ortam ararsan aç kalırsın..Ben aramadım..Onlar gibi yaşayacağımı söylemiştim..
Tarım yaşantısı?..
200 çeşit meyve var..Akla-hayale gelmeyen meyveler var..Senenin her mevsimi meyve çıkıyor…Vietnam adeta meyve-sebze ambarı..Üreticilerin kendi yöresel pazarları var..ürettikleri ürünleri, tüketicilere burada satıyorlar..Aracı falan, hal falan yok..Peşin satıyorlar..Alan da razı..Satan da..Bir de daimi pazarları var..Hem karada, hem denizde yöresel pazarlar var..Arıcılıktan, büyükbaş hayvanlara ve koyun ve tavuk yetiştiriciliği var..
Trafik?
Hoçi’de çok kaldım. Buradan örnek vereyim..İkinci büyük kenti 9 milyon insan yaşıyor..7 milyon motosiklet var..bir o kadar da kayıt dışı motosiklet var..18 yaşına kadar bisiklete, daha sonra motosiklete biniyorlar..Vietman motosiklet sayısı bakımından dünya birincisi..Caddelerde yaya insan göremezsin. Gökyüzünde bir kuş sürüsü düşün..Motosiklette aynı..tek kazaları yok..Kask takmadan motosikleti çalıştıramazsın..Çok kuralcılar..harfiyen trafik kurallarına uyuyorlar..
Günlük yaşantı ve iş hayatı?..
İşsiz insan yok…Herkesin işi var..Her ev bir atölye..Ne kavga, ne tartışma, ne siyaset..Yaşantılarında yok..Asker dışında kimsede silah göremezsin..Kap-kaç
ve hırsızlık diz boyu..Evi-yeri olupta buralardan geliri olanlar, emekli maaşı alamıyorlar..Türkiye’de öyle mi? Adamın aylık 5 trilyon kira geliri var..işyerinde 50 trilyon aylık geliri var..Emekli maaşı da alır..Vietnam’da öyle değil…75 milyon nüfusun 15 milyonu güvenlik güçleri..Yani memur sınıfında..Hamak ülkesi..Her evde yataktan çok, hamak var..18 yaşını bitirmeyen Motosiklete binemez.Evlenemez..İnsanlar arasındaki maddi güç farkı oturdukları evlerinden ve kullandıkları arabalarından belli olur..Giyim-kuşamdan, yeme-içmeden bu farkı göremezsiniz..Herkesi eşit gelir düzeyinde zannedersiniz…
Vietnamlı bayanlar?
Vietnamlı bayanları görenler, başka ülkelerden kız almazlar..Çok sadıklar..Çok çalışkanlar..Çok zarif ve bakımlılar..Ne bayan, ne erkek bayan gibi bayanlar..Makyaja gerek yok..Çamur içinden çıkan kadın bile zarif..Aile ortamında çok özgürler..eğlenmeyi ve gülmeyi severler..Müthiş müzik bilgileri ve repertuvarları var..Hepsi birer müzisyen..
Eğitim?
5 yıl ilkokul..9 yıl kolej eğitimi var..Yalnız bu kolejlerin bir özelliği var..Mesleki kolejler..Bu okulları okumak zorundalar..Dahası 19-20 yaşını dolduran her gencin bir mesleği var..Başka insanlara muhtaç durumda değiller..Kolej okurlarken hey yıl stajlarını da tatil aylarında yapıyorlar..Yani Vietnamlı bir gencin 20 yaşına kadar okul hayatı var. Başını kaşıyacak zamanı yok…Herkes evine ekmek getiriyor..İsteyen üniversite de okuyor..Ama üniversite okuyan çok az..İlkinden, Kolejinden ve üniversitesinden pırıl pırıl gençler yetişiyor..
Din ve inançları?
Hiçbir ortamda din konuşanı görmedim..Kilise de var..Tapınak da var..Cami de var..Mezarlıkları çok bakımlı…Ortadoks’u, Budisti, Katolik’i, Müslümanı, Protestan’ı aynı mezarlıkta…Evlerinin bahçelerinde mezarları olan aileler de var..
Toplarsak..
Sinir yok..Stres yok..Siyasi çekişme yok..Din tartışması yok..Etnik ayrılıklar yok..Terör korkusu yok..Herkes işinde gücünde..Huzur var..İnsanların geçim derdi hiç yok! Böyle bir ülkede insan neden huzurlu yaşamasın..Bizler hep Güneşin batışını izlerdik..Fotoğraf karelerine aldık..Bizleri hep Güneşin batışı cezp etti…Ama ben bu kez, Güneş’in doğduğu yerden dünyayı gözlemleme imkanı buldum..Çok değişik insanlarla tanıştım..Çok rahat sorunsuz yaşanabilecek topraklar çiğnedim..Bana göre Uzakdoğu apayrı bir dünya…
1971-75 arası ABD-Vietman savaşlarında 3 bin şehit veren bu insanlar, ot yemiş, böcek yemi ama vatanlarını terk etmemişler..Uzakdoğu’nun parlayan yıldızı durumundalar..
Bizler Türkiye’de stres, baskı, geçim derdi, çocuklarımızın derdi, hastalarımız ile mutsuz bir şekilde bir an evvel ölmek için uğraşırken, Uzakdoğu insanı “ayıptır, günahtır, el-alem de der” gibi sinir yıpratıcı yaşantıyı hayatlarından silmişler…Devletin Cumhurbaşkanı’na adeta tapıyorlar..İnsan gibi hayatını yaşıyorlar…