Yıl; 1932

Aylardan; 19 Şubat

Cumhuriyet daha henüz çocuk denilecek yaşta…

Yani 9 yaşında…

Ancak mavi gözlü devrimci lider sabırsız;

Bir an önce karanlık kuyuların dibinde kurtarılmayı bekleyenleri kurtarmak istiyor…

Emperyalizmin pençesinden kurtardığı toplumu;

Özgür ve çağdaş düşüncenin ışığı altında yürümesini düşünüyor…

Yani;

Düşünen…

Sorgulayabilen…

Düşündüklerini özgürce ve korkusuzca söyleyebilen…

Çağdaş yolcuğun önünü kesen ‘kör ve batıl inançları’ öteleyen bir insan tipi yetiştirmek istiyordu mavi gözlü dev adam…

Ve bunun içinde fazla beklemek istemiyordu;

1932 yılının 19 Şubat’ında HALKEVLERİNİ kuruyordu…

Bilerek mi, yoksa bir rastlantı mıdır bilinmez;

Cumhuriyet henüz 9 yaşındayken kurduğu Halkevleri de 9 Kol altında faaliyetini sürdürüyordu…

Ve faaliyet yaptığı ‘Kollar’ şunlardı;

1-Dil ve Edebiyat

2-Güzel Sanatlar

3- Temsil (Tiyatro)

4-Spor

5- Sosyal Yardım

6-Halk Dershaneleri ve Kurslar

7-Kütüphane ve Yayın

8-Köycülük

9-Tarih ve Müze

Halkevlerinin kuruluş yılı olan 1932 yılında merkezi Ankara olmak üzere 14 ilde Halkevleri şubesi açıldı…

Ve daha sonra bu sayı ülke genelinde 478’i Halkevi olmak üzere 4322 tanede Halkodası açılarak faaliyetlerini sürdürmeye başladı…

Halkevlerinin en etkin ve en sevilen ‘Kollardan’ birisi ‘Temsil’ Kolu altında yapılan tiyatro faaliyetleriydi…

Tiyatro kolu o kadar etkileyici ve düşündürücü bir ‘Koldu’ ki;

Yönetsel güçlerden bazıları en çok bu ‘Kol’ faaliyetinden korkuyordu….

Unutmadan Halkevleri bünyesinde yetişen ünlü sanatçılarımızdan birkaç tanesini örnekleyecek olursak;

Münir ÖZKUL, Suna PAKUYSAL, Üstün ASUTAY, Cihat TAMER, Cem KARACA, Ayşen GRUDA, Adile NAŞİT, Kenan PARS, Ahmet MEKİN ve Halit AKÇETEPE Halkevleri bünyesinden yetişen sanatçılardır…

Diğer ‘Kol’ faaliyetlerinde de çok etkili olan Halkevlerinden rahatsız olan yönetsel erkler 1951 yılında (Köy Enstitülerinden üç yıl önce) kapatmıştır…

Kapatılan Halkevleri;

27 Mayıs Devriminin ardından 1963 yılında tekrar açılmıştır…

Ve geçmişte yarım kalan yolculuğuna tekrar başlamıştır…

Ancak 1980 yılına gelindiğinde;

Bu kez de faşist cuntanın duvarlarına toslamıştır!

Yani tekrar kapılarına kilit vurulup, kapatılmıştır…

Aradan yedi yıl geçtikten sonra 1987 yılında tekrar açılmıştır…

Kısaca Halkevlerinin yolculuğu;

İnişli-çıkışlı ve zikzaklı bir şekilde vuku bulmuştur!

Ve bu yolculuktan da toplumun uyanmasını istemeyen egemen güçler ve onların yandaşları rahatsız olmuştur…

Şimdi bazıları da diyecektir ki;

“Yahu başka konu bulamadın da mı, durup-dururken bu konuyu mu buldun sohbet konusu yapacak?” diye düşünenlerde olabilir…

Ancak böyle düşünenlere benim kısaca yanıtımda şöyle olur;

Eğer Halkevleri kapatılmasaydı…

Halkevlerinin çalışmalarını örnek alan Köy Enstitülerinin kapılarına kilit vurulmasaydı…

Ve bunların ardılı olan Öğretmen Okullarının idealist yuvaları dağıtılmasaydı…

Bugün toplum olarak yaşadığımız ortak acıları bu kadar çok yaşamayacaktık…

Acıları bu kadar çok yaşamayacaktık;

Çünkü düşünme eylemini ve sorgulamayı yaşamamızın bir parçası sayıp, çıkarcı müteahhit felsefesiyle yönetilen bir toplum olmayacaktık…

Kısacası deprem felaketlerinde olduğu gibi;

Yaşamın her alanında enkaz altında kalmayacaktık!

Bir başka sohbette görüşmek üzere;

Şimdilik hoş, hoşça ve esenlik içinde kalın…