93 yıl önce yapılan mübadele sözleşmesi ile Yunanistan’dan Türkiye’ye zorla getirilen Türklerin,Yunanistan’daki ata topraklarını ziyaret etmek ve oradaki camilere sahip çıkmak istediklerini belirten Başkan Coşkun”Bunun için Türkiye ve Yunanistan bizlere vize kolaylığı sağlamalıdır..”dedi..

Giresun lozan mübadilleri  derneği başkanı Ahmet Coşkun,81 ildeki 85 dernek olarak Yunanistan’dan mübadele ile Türkiye’ye getirilen Türklerin,vizesiz Yunanistan’ı ziyaret etmelerine olanak sağlanmasını  istediklerini açıkladı..Konuyla ilgili 85 dernekten yapılan ortak açıklamada vize kolaylığı için çağrıda bulunulurken,yetkilileri göreve çağıran  Coşkun,”Biz orada bulunan camilere sahip çıkmak istiyoruz..”dedi

Coşkun şöyle konuştu: “Bundan 93 yıl önce; 30 Ocak 1923 tarihinde,  Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Yunan Hükümeti arasında, Türkiye’de yerleşik Rum-Ortodokslar ile Yunanistan’da yerleşik Türk-Müslümanların zorunlu göçünü öngören Mübadele Sözleşmesi imzalandı.

Yunanistan’ın Balkan Savaşına katıldığı tarih olan; 18 Ekim 1912 tarihinden itibaren yurtlarını terk etmiş olanları da kapsamına alan bu sözleşme ile yaklaşık 2.000.000 insan doğdukları toprakları terk etmek zorunda kaldı.

Mübadeleye tabi tutulanlar; yüzlerce yıldır ekip-biçtikleri topraklarını, ekmek parası kazandıkları işyerlerini, evlerini, ibadet ettikleri kutsal mekanlarını, sevdiklerinin mezarlarını geride bıraktılar.  Limanlarda, tren istasyonlarında kurulan çadırlarda haftalarca, aylarca beklediler. Çoğu yolcu taşımaya elverişsiz olan gemilerle olmak üzere iki ülke arasında günler, haftalar süren yolcuklar yaptılar.  Bu uzun ve zahmetli yolculuk sırasında yaşamını kaybeden yakınlarını denize verdiler. Yetersiz beslenmeden ve kötü fiziki koşullardan ötürü hastalanarak ölenler oldu.  Aileler dağıldı. Yeni vatanlarında uzun süre uyum güçlüğü çektiler.

Mübadillerin doğdukları toprakları ziyaret etmelerine uzun yıllar izin verilmedi.            1. Kuşak mübadillerin hemen hemen tamamı memleket hasreti ile bu dünyadan sessizce göçüp gittiler. Son yıllarda giderek artan sayıda mübadil çocuğu ve torunu , bir vasiyeti yerine getirircesine  aile büyüklerinin  “memleket” dedikleri toprakları ziyaret etmek istiyor. Onların doğdukları kentleri, köyleri, mahalleleri, ibadet ettikleri kutsal mekanları  görmek istiyor. Kendi özel tarihlerine ve kültürlerine ait izleri sürmek istiyor. Ancak; T.C vatandaşlarına vize uygulanması, vize alırken çekilen sıkıntılar düş kırıklığı yaratıyor.

– AB yöneticilerinden, Yunanistan ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinden iki halk arasına örülen vize duvarının kaldırılmasını tekrar tekrar talep ediyoruz. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan mübadiller de Yunanistan vatandaşı olan Rum Ortodoks mübadiller gibi aile büyüklerinin doğdukları toprakları vizesiz olarak ziyaret etmek istiyor.

– Vizesiz ziyaret imkanı sağlanıncaya kadar mübadil kökenlilere A.B.D ve İngiltere’nin uyguladığı gibi uzun süreli 5 -10 yıllık vize verilmesini talep ediyoruz.

– Eğer shengen vize mevzuatı uzun süreli vize için bir engel teşkil ediyorsa Türkiye ve Yunanistan hükümetleri mübadele sözleşmesi nedeni ile yaşadıkları ülkeleri terk etmek zorunda kalanlara, onların çocuklarına ve torunlarına çifte vatandaşlık hakkı tanımalıdır.

– Mübadillerin kayıtları T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğünde mevcuttur. İlgililerden, aile büyüklerimize ait bilgilerin yer aldığı Muhtelit Mübadele Komisyonu Tasfiye Talepnamelerinin Cumhuriyet Arşivi ONLİNE Kataloglarına tekrar geri yüklenmesini talep ediyoruz.

– Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Hükümeti’nden mübadillerin geride bıraktıkları cami, kilise, tekke, manastır, türbe, şehitlik, mezarlık  gibi  kutsal mekanların  günümüze kadar ayakta kalmış olanlarının karşılıklı olarak restore etmelerini ve korumalarını talep ediyoruz.  Türkiye’deki ve Yunanistan’daki yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının mimari mirasın korunması konusunda gösterdikleri  çabaları takdirle karşılıyoruz. Merkezi yönetimlerin ve Avrupa Birliği’nin de her iki ülkedeki kültürel mirasın korunması için yerel yönetimlere maddi ve teknik destek vermelerini istiyoruz.”

KİMLER İMZALADI?

İşte Coşkun’un açıkladığı bildiriye imza atan dernek ve vakıflar

VAKIFLAR

1. Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Merkezi
2. Lozan Mübadilleri Vakfı Ege Bölge Temsilciliği
3. Lozan Mübadilleri Vakfı Mudanya Temsilciliği

DERNEKLER

4. Adana Giritliler Derneği
5. Alaçam Mübadele ve Balkan Türk Kültürünü Araştırma Derneği
6. Amasya Mübadele ve Balkan Türk Kültürünü Araştırma Derneği
7. Ankara Lozan Mübadilleri Derneği
8. Antalya Giritliler Derneği
9. Ayvalık Giritliler Derneği
10. Bursa Lozan Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği
11. Büyük Mübadele Derneği (B.Çekmece, Çatalca, Silivri)
12. Çukurova Girit Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği
13. Edirne Lozan Mübadilleri Derneği
14. Fethiye Muhacir Romanlar Sosyal Dayanışma Derneği
15. Gelibolu Lozan Mübadilleri Derneği
16. Gemlik Girit ve Rumeli Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği
17. Giresun Lozan Mübadilleri ve Balkan Kültürünü Araştırma Derneği
18. Giritliler Kültür, Dostluk ve Yardımlaşma Derneği (Kuşadası)
19. Isparta Lozan Mubadilleri Derneği
20. İçel İli Girit Türkleri Derneği ( Mersin)
21. İzmir Giritliler Derneği
22. Kapadokya Rumeli Mübadilleri Sosyal, Kültür Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
23. Kartal Rumeli Mübadilleri Kültür ve Dayanışma Derneği
24. Kuşadası Selanik Mübadilleri ve Rumeli Göçmenleri Kültür ve Day.Derneği
25. Lozan Mübadilleri Derneği (İstanbul)
26. Mersin Giritliler Derneği
27. Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürünü Araştırma Derneği
28. Sarıyer Lozan Mübadilleri Derneği
29. Selanik Türkleri ve Buca Yaylacıklılar Eğitim, Kültür ve Dayanışma Derneği (İzmir)
30. Silifke Giritliler Derneği
31. Sinop Mübadele ve Balkan Türk Kültürünü Araştırma Derneği
32. Tarsus Girit Türkleri Derneği”